بسیاری از خانمها پیش از انجام آزمایش بارداری، نسبت به تغییرات بدن خود حساس میشوند و به دنبال نشانههایی هستند که احتمال بارداری را مطرح میکند. واقعیت این است که برخی علائم، خیلی زودتر از موعد عقب افتادن پریود ظاهر میشوند و میتوانند شما را نسبت به بارداری مشکوک یا امیدوار کنند. شناخت اولین نشانههای بارداری و آگاهی از علل بروز آنها نهتنها به آرامش ذهنی کمک میکند، بلکه میتواند شما را برای اقدامات بعدی آمادهتر سازد. در این مقاله به بررسی دقیق علائم و نشانههای اولیه بارداری، نشانههای کمتر شناختهشده و این سؤال میپردازیم که آیا صرفاً با مشاهده این علائم میتوان بارداری را تشخیص داد یا خیر.
اولین نشانه بارداری چیست؟
اولین و شایعترین نشانه بارداری، عقب افتادن قاعدگی یا همان پریود است. بسیاری از زنان زمانی به بارداری خود مشکوک میشوند که تاریخ قاعدگی آنها گذشته و هنوز پریود نشدهاند. البته این علامت زمانی قابل استناد است که فرد سیکلهای منظم قاعدگی داشته باشد. عقب افتادن این سیکل معمولاً اولین هشدار بدن نسبت به بارداری است، زیرا پس از لقاح و شروع فرآیند لانهگزینی جنین، سطح هورمونهای بارداری مانند hCG افزایش مییابد و همین موضوع مانع از ریزش دیواره رحم و در نتیجه خونریزی ماهانه میشود. با این حال باید توجه داشت که استرس، تغییرات هورمونی یا برخی بیماریها نیز میتوانند باعث تأخیر در قاعدگی شوند، بنابراین برای اطمینان قطعی باید آزمایش بارداری انجام داد و در صورت مثبت بودن تست، به بهترین مرکز مامایی در تهران مراجعه کنید.
علائم و نشانه های بارداری
در ادامه به شایعترین علائم و نشانههای بارداری اشاره میکنیم که بسیاری از زنان آنها را در روزها یا هفتههای ابتدایی تجربه میکنند:
حساسیت و تورم سینهها
یکی دیگر از نشانههای رایج بارداری، تغییرات در سینههاست. در اثر افزایش سطح هورمونها، سینهها متورم و حساس میشوند و حتی ممکن است احساس درد یا سنگینی داشته باشید. این تغییر معمولاً در هفتههای ابتدایی اتفاق میافتد و با گذشت زمان بدن به این شرایط عادت میکند.
حالت تهوع و استفراغ
حالت تهوع، که در اصطلاح عمومی به آن تهوع صبحگاهی گفته میشود، از دیگر نشانههای بارداری است. برخی از خانمها خیلی زود این علامت را تجربه میکنند، در حالی که برخی دیگر اصلاً دچار آن نمیشوند. اگرچه علت دقیق این حالت مشخص نیست، اما افزایش هورمونهای بارداری نقش مهمی در ایجاد آن دارد.
تکرر ادرار
در اوایل بارداری، حجم خون در بدن افزایش مییابد که این موضوع باعث میشود کلیهها بیشتر کار کنند و حجم بیشتری از مایعات را دفع کنند. به همین دلیل، ممکن است احساس کنید دفعات مراجعه به دستشویی بیشتر از قبل شده است.
خستگی شدید
یکی دیگر از نشانههای شایع بارداری، احساس خستگی و خوابآلودگی است. افزایش هورمون پروژسترون در بدن میتواند دلیل این بیحالی و کاهش انرژی باشد، بهخصوص در ماههای ابتدایی که بدن در حال سازگاری با شرایط جدید است.
سایر علائم بارداری که باید بدانید
علاوه بر نشانههای رایجی که اکثر خانمها در دوران بارداری تجربه میکنند، برخی علائم دیگر هم وجود دارند که شاید کمتر شناخته شده باشند اما میتوانند به تشخیص بارداری کمک کنند. اگر در مشاوره قبل بارداری شرکت کرده باشید، احتمالا این علائم را میدانید. در ادامه به این علائم کمتر آشکار اشاره میکنیم:
تغییرات در خلق و خو
تغییرات سریع هورمونی در اوایل بارداری میتواند باعث شود شما از نظر احساسی حساستر شوید. ممکن است خیلی زود ناراحت، عصبی شوید و یا حتی گریه کنید. این نوسانات خلقی معمولاً طبیعی است و ناشی از افزایش سطح هورمونهاست.
احساس نفخ شکم
بسیاری از خانمها در هفتههای ابتدایی بارداری احساس نفخ مشابه دوران قبل از قاعدگی را تجربه میکنند. این حالت به دلیل تغییرات هورمونی و اثر آن بر عملکرد دستگاه گوارش ایجاد میشود.
لکهبینی یا خونریزی خفیف
برخی زنان در روزهای ابتدایی بارداری دچار لکهبینی میشوند که به آن خونریزی لانهگزینی گفته میشود. این اتفاق معمولاً ۱۰ تا ۱۴ روز بعد از لقاح رخ میدهد، زمانی که تخمک بارور شده به دیواره رحم میچسبد. لکهبینی معمولاً کم و کوتاهمدت است.
گرفتگی عضلات شکم
در اوایل بارداری ممکن است انقباضات یا گرفتگیهای خفیفی در ناحیه شکم احساس کنید. این وضعیت معمولاً طبیعی است و نشانه آماده شدن بدن برای حمایت از جنین محسوب میشود.
یبوست
تغییرات هورمونی میتوانند حرکت رودهها را کند کنند که در نتیجه برخی از خانمها در دوران بارداری با یبوست مواجه میشوند.
افزایش حساسیت به بو و غذا
افزایش حساسیت به بوها یا تغییر در سلیقه غذایی نیز یکی از علائم اولیه بارداری است. ممکن است متوجه شوید برخی غذاها یا رایحهها که قبلاً مشکلی نداشتید، ناگهان باعث تهوع یا بیزاری شما میشوند.
گرفتگی و خشکی بینی
در برخی موارد، افزایش حجم خون و تغییرات هورمونی باعث میشود که غشاهای مخاطی داخل بینی متورم یا خشک شوند. این موضوع میتواند به گرفتگی بینی یا حتی خونریزی خفیف از بینی منجر شود.
آیا میتوان از علائم بارداری را تشخیص داد؟
علائمی که معمولاً بهعنوان نشانههای بارداری شناخته میشوند، همیشه قابل اطمینان نیستند و نمیتوان صرفاً با مشاهده آنها، بارداری را با قطعیت تشخیص داد. بسیاری از این علائم مانند خستگی، حساسیت سینهها یا حالت تهوع میتوانند به دلایل دیگری مانند تغییرات هورمونی، استرس یا نزدیک شدن به زمان قاعدگی نیز رخ دهند. از طرف دیگر، برخی خانمها ممکن است حتی بدون داشتن این نشانهها، باردار باشند. بنابراین، تنها بر اساس علائم نمیتوان مطمئن شد که بارداری اتفاق افتاده است.
اگر متوجه شدید پریود شما عقب افتاده و همزمان برخی از علائم بارداری را نیز تجربه میکنید، بهترین کار انجام تست بارداری خانگی و مراجعه به پزشک برای انجام آزمایش خون است. در صورتی که تست مثبت باشد، لازم است هرچه سریعتر برای تأیید نهایی و شروع مراقبتهای دوران بارداری با ماما مشورت کنید. همچنین اگر تصمیم به بارداری دارید یا بهتازگی متوجه بارداری شدهاید، توصیه میشود مصرف ویتامینهای مخصوص دوران بارداری مانند فولیک اسید و آهن را آغاز کنید تا سلامت مادر و جنین در بهترین وضعیت قرار گیرد.